نوآوریهای همافزا، الگوریتمهای نوین
در دورهای قرار داریم که حجم انبوهی از اخبار جعلی، اطلاعات نادرست و شایعات منتشر میشوند و تشخیص صحت و اعتبارسنجی آن چالشبرانگیز شده است. سرویس هوش مصنوعی یاوهشناس به این منظور طراحی شده تا اخبار جعلی و مطالب بیپایه و اساس را تشخیص دهد.

هوش مصنوعی یاوهشناس یک ابزار هوش مصنوعی جهت تشخیص متونی است که ناسازگاریهای مشخصی با واقعیت دارند. یاوهشناس با بررسی متن اخبار میتواند از طریق لحن اغراقآمیز، منابع غیر موثق، ساختار متنی غیرحرفهای و استفاده از کلمات نامعتبر به جعلی بودن آن پی ببرد.
اخبار جعلی و شایعات با اهداف مختلف برای تغییر ادراک افکار عمومی نشر داده میشوند. ظهور فیکنیوزها و گسترش مطالب نادرست مشکلات اجتماعی و حتی امنیتی منجر میشوند. لازمهی مرجعی برای تشخیص اخبار جعلی ما را مجاب میکند تا از سرویسهای کارآمد و خودکار هوش مصنوعی جهت مبارزه با این معضل استفاده کنیم. تشخیص اخبار جعلی نیاز به مطابقت با واقعیت دارد و منابع معتبر معیاری برای این تطابق و کاهش انتشار اطلاعات غلط هستند. هوش مصنوعی میتواند با تشخیص منابع معتبر این مطابقت را انجام داده و اطلاعات نادرست بسیاری را تشخیص دهد. هوش مصنوعی یاوهشناس نیز با تحلیل متن خبری و تشخیص اعتبار آنها اخبار واقعی را از اخبار جعلی تمیز میدهد.
خبر تنها یک سویه ندارد و مخاطب نیز باید نسبت به صحت اخبار حساس باشد. علاوه بر یادگیری سواد رسانهای توسط عموم مردم، هوش مصنوعی میتواند به تمام اعضای جامعه در مواجهه با هر مطلب یا خبری یاری برساند. در عصر اطلاعات هر نوع خبر یا هر موضوعی که همهگیر میشود از طریق الگوریتمهای خاص به آنها ضریب داده میشود. نه تنها شبکههای اجتماعی و سایتهای خبری نوعی روایتسازی را به مخاطب القا میکنند، بلکه هوش مصنوعی نیز میتواند خود به این روایتسازی دامن زند. در نتیجه اهمیت دارد که سرویس هوش مصنوعی با چه دادههای آموزش داده شده باشد. فهم از رسانه و سواد رسانهای متکی به میزبان اطلاعات نیز است. یعنی آنجا که گلوگاه اطلاعات است و قرار است به عنوان یک مرجع نشر اطلاعات صحیح عمل کند؛ و اینکه این اطلاعات به چه صورت نشر پیدا میکند، اهمیت نشر اطلاعات و آموزشهای رسانهای را نشان میدهد. بنابراین سرویس هوش مصنوعی یاوهشناس به عنوان یک مرجع صحتسنجی، نه به عنوان یک مرجع بیطرف بلکه به عنوان منشأ نشر روایت صحیح از اطلاعات عمل میکند.
سرویس هوش مصنوعی یاوهشناس با جمعآوری دادهها از منابع تأیید شده و صحتسنجی آن با ورودی کاربر به راحتی کذب بودن اخبار را تشخیص داده و اعلام میکند. پیش از صحتسنجی، این سرویس متن را پردازش کرده و با حذف اطلاعات حشو و بیمورد آن را تحلیل کرده و اعتبار آن را بر اساس آنچه آموزش داده شده است مشخص میکند. مدل هوش مصنوعی بهینهشدهی یاوهشناس از یک مسیر بازبینی دقیق و پیچیده و بسته به منابع مورد تأیید که قابل تغییر است نشان میدهد که اخبار معتبر است یا خیر.
هوش مصنوعی یاوهشناس با تحلیل لحن و ساختار متن میفهمد که آیا متن از دایره لغات مشخصی که به فیکنیوزها شباهت دارد استفاده میکند یا خیر. مانند غالب سرویسهای هوش مصنوعی متنی این سرویس از تکنیکهای پردازش زبان طبیعی (NLP) استفاده میکند. با تشخیص لحن متن که در خبرگزاریها عموماً از نوع خاصی پیروی میکند میتوان متضاد آن را در اخبار جعلی یافت. متون رسمی و غیر رسمی از ساختار متفاوتی پیروی میکنند، از این جهت تشخیص آن برای یک سرویس هوش مصنوعی بسته به لحن شایعات و اخبار جعلی است.
بخش ورودی منابع رسمی و معتبر، مهمترین بخش سرویس یاوهشناس است. صحت تمام اطلاعات از طریق این منابع راستیآزمایی میشوند. تمام ارجاعات سرویس که در نهایت خروجی را ارائه میدهد بسته به منابعی است که صحت اخبار را میسنجند.
تشخیص تناقضات درونمتنی اخبار به افشای جعلی بودن اخبار کمک میکند. به عنوان مثال اگر سبک نوشتاری متن در برخی جاهای متن ناسازگاری داشته باشد و متن رسمی ناگهان به به متن عامیانه تبدیل شود، مدل آن را به عنوان یک تناقض در متن تشخیص میدهد. یا تناقضات آماری که صحت خبر را زیر سؤال میبرند؛ مثلاً سقوط 50 درصدی بورس در یک روز درحالیکه حدود نوسان 5 درصد است. تناقضات علی و معلولی که دو گزارهی اشتباه را در کنار یکدیگر بکار میبرد نیز این تناقضات را افشا میکند. یا تناقضات منطقی که باعث میشود جمله بیمعنی شود، مثلاً اینکه یک نفر در دو مکان متفاوت همزمان وجود دارد.
خروجی هوش مصنوعی یاوهشناس بسیار ساده و سرراست است و صحت مطالب را با نمایش اینکه مطالب ورودی اعتبار دارند نشان میدهد.
هوش مصنوعی یاوهشناس نه تنها برای شناسایی جعلی بودن اخبار بکار میرود، بلکه ابزاری مناسب برای راستیآزمایی نوشتههای خبرنگاران و نویسندگان نشریات است تا با راستیآزمایی متن خود اعتبار نوشتهی خود را ارزیابی کنند.
حضور هوش مصنوعی در بسیاری از حوزهها اجتنابناپذیر است و در آینده این حضور گستردهتر و عمیقتر خواهد شد. در حال حاضر به دلیل حجم زیاد دادهها خصوصاً در رسانههای خبری، نیاز ابزار خودکار هوشمند کاملاً حس میشود. ابزار تحلیل خبر و شناسایی خبر جعلی با هوش مصنوعی در آینده حتی میتواند الگوهای اطلاعات غلط را که بر اساس عملیات روانی و کمپینهای جعلی ساخته میشود را شناسایی کند.
یاوهشناس بخشی از تحول در شیوهی صحتسنجی و نظارت محتوای خبری و مطالب روز است. طراحی الگوریتم تشخیص اخبار جعلی به نحوی که کاملاً سودمند و عملی باشد کاری پیچیده و دقیق است. هوش مصنوعی یاوهشناس با سازوکاری که ایجاد کرده، آیندهی رسانهها را در گروی استفاده از هوش مصنوعی تشخیص اعتبار خبر میکند. این سرویس با استفاده از تحلیل شبکهی تولید و انتشار خبر و ترکیب آن با مدلهای پردازش زبان طبیعی برای تشخیص تناقضات متن یک سامانهی هوشمند را ارائه میدهد که در آینده امکان پیشبینی جعل اخبار را نیز فراهم میکند.